Obecna siedziba Muzeum Powiatowego w Nysie, to reprezentacyjny pałac wybudowany na przełomie XVII i XVIII wieku na potrzeby biskupów wrocławskich. Barokowy pałac jest jedną z najokazalszych rezydencji miejskich wzniesionych wówczas w stolicy księstwa nyskiego i należy do czołowych dzieł śląskiej architektury tamtego okresu. Niezwykle skąpe wiadomości źródłowe utrudniają precyzyjne określenie czasu powstania zabytku oraz jego twórców. Autorzy opracowań historii pałacu nie są w tych obszarach zgodni. Inicjatywę budowy pałacu już w 1. poł. XVII w. przypisuje się biskupowi Karolowi Habsburgowi (1608-1624). Jednakże jego rychła śmierć oraz wojna trzydziestoletnia uniemożliwiły kontynuację przedsięwzięcia. Budowa pałacu w 2. poł. XVII w. związana jest z kolejnymi pięcioma biskupami wrocławskimi, a jej ukończenie (lub modernizacja), na pocz. XVIII w., z biskupem Franciszkiem Ludwikiem von Neuburg (1683-1732).
Trudno ustalić, w jakich etapach powstawała rezydencja. Ostatecznie pałac zyskał kształt dwupiętrowej budowli na rzucie nieregularnego czworoboku, z prostokątnym dziedzińcem wewnętrznym. Skrzydło frontowe (od ul. Biskupa Jarosława) jest prawie dwa razy szersze od pozostałych, a jego elewacja najbardziej okazała - w dolnej partii zaakcentowana poziomymi pasami, posiada dwa bogato dekorowane portale (z których jeden akcentuje wjazd do sieni, a drugi wypełniony jest oknem). W górnej partii elewację podzielono pionami pilastrów kompozytowych, zastosowanych w wielkim porządku, łączącym oba górne piętra w jedną całość. Elewacja skrzydła bocznego (od ul. Grodzkiej) ukształtowana jest niejednolicie: część przylegająca do skrzydła frontowego nawiązuje do wielkiego porządku, który tam wykorzystano, natomiast pozostałe płaszczyzny mają gładkie ściany parteru i mocno zaakcentowane poziomami gzymsy piętra, w których zastosowano pilastry w porządku jońskim i korynckim. Elewacja trzeciego skrzydła (od ul. Wałowej) dekorowana jest analogicznie. Elewacja ostatniego skrzydła, sąsiadującego z frontowym, jest ścianą „ślepą”, w dużej części przylegającą do sąsiadującej z pałacem renesansowej kamienicy (wyburzonej w latach 60. XX w.). Na ścianach zewnętrznych od strony dziedzińca można podziwiać trzy polichromie z zegarami słonecznymi z początku XVIII w.
Z pierwotnego wyposażenia wnętrza nie zachowało się właściwie nic, poza kilkoma fragmentami dekoracji rzeźbiarskich. Zaliczyć do nich można mocno zniszczone, ale odrestaurowane kominki. Ich paleniska (obecnie zaślepione) mają proste obramienia marmurowe, ale górne partie posiadają bardzo bogate dekoracje stiukowe.
W ciągu kolejnych lat swego istnienia pałac zmieniał właścicieli i zarządców, spełniał różnorodne funkcje, z którymi związane były rozmaite modernizacje i adaptacje. Po przejęciu Śląska przez Prusy w 1742 r., pałac został przekazany w użytkowanie władzom wojskowym, a w latach 1796-1810 (do czasu sekularyzacji) ponownie trafił w ręce biskupów. W 1823 r. fragment budynku został przekazany sądowi ziemskiemu, a w 1849 pozostałą cześć przejął królewski sąd wojskowy. W latach 1850-1852 druga kondygnacja skrzydła frontowego pełniła funkcję mieszkania służbowego dla księcia Karola Antoniego Hohenzollerna, komendanta nyskiej brygady. Od 1881 r. cały budynek został przejęty przez władze sądowe. W marcu 1945 r., tuż po ustaniu działań wojennych wnętrza pałacu zostały strawione przez pożar. Przez prawie dwa lata budynek nie był użytkowany ani w żaden sposób zabezpieczony. W 1947 r. pokryto go dachem. W 1962 r. podjęto wieloletni proces odbudowy pałacu i przeznaczenia go do pełnienia funkcji muzealnych. W dniu 30 marca 1984 r. Muzeum w Nysie przejęło odremontowany budynek, a półtora roku później nastąpiło uroczyste otwarcie Muzeum. Warto nadmienić, że do powodzi w roku 1997, część pomieszczeń użytkowane było przez Archiwum Państwowe.
W latach 2010-2017 wykonano kolejne prace remontowe: m.in. konserwacja barokowych portali, remont dachu, prace renowacyjne i konserwatorskie elewacji zewnętrznej wraz z wymianą części stolarki okiennej, prace renowacyjne elewacji dziedzińca wewnętrznego wraz z konserwacją trzech zegarów słonecznych.
