Czas powstania: 1. poł. XVII w. Wymiary:
fotel: wysokość - 131 cm, szerokość - 61 cm, głębokość - 46 cm
kurdyban: wysokość - 56 cm, szerokość - 37 cm Materiał i technika: drewno, tłoczona i farbowana skóra
Niezwykle interesującym obiektem znajdującym się w zbiorach Muzeum w Nysie jest fotel kryty kurdybanem, datowany na przełom XVII/XVIII wieku. Jest to mebel wyjątkowy z uwagi na jeden szczegół, a mianowicie herb, który umieszczono na jego kurdybanowym obiciu zaplecka.
Identyfikacja właściciela omawianego herbu nastręcza poważnych problemów. Jednoznacznie pewnych informacji, które mogłyby pomóc w określeniu jego proweniencji jest niewiele. Można zidentyfikować ziemie, których barwy wchodzą w skład wizerunku. Pierwsza ćwiartka przedstawia herb Królestwa Aragonii oraz Królestwa Sycylii. Biały, niewyraźny trójkąt znajdujący się pomiędzy pierwszą i drugą ćwiartką to najprawdopodobniej Królestwo Granady. W drugiej ćwiartce przedstawiono barwy Królestwa Kastylii i Leon. W trzeciej Hrabstwa Burgundii i Księstwa Brabancji, natomiast w czwartej herby Austrii i Księstwa Burgundii. W dolnym polu sercowym herby hrabstw Flandrii i Tyrolu. Górne pole sercowe nie zostało zidentyfikowane, ale najprawdopodobniej przedstawia barwy królestwa Portugalii. Herb wieńczy królewska korona herbowa, a całość otacza kołnierz oznaczający kawalera Orderu Złotego Runa.
Order Złotego Runa został ustanowiony przez księcia Burgundii Filipa Dobrego w połowie XV wieku. Jak głosi sentencja „na chwałę domu Burgundii, na cześć Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja, w celu obrony i rozpowszechniania wiary katolickiej, ku krzewieniu cnót i dobrego wychowania”. Wielkimi mistrzami zakonu byli początkowo książęta Burgundii. W wyniku zmian dynastycznych funkcja ta przypadła władcom z dynastii Habsburgów. Order stał się z czasem dziedzicznym odznaczeniem tego domu. Obecnie mistrzem zakonu jest arcyksiążę Karol Tomasz Habsburg.
Teoretycznie odnalezienie właściciela herbu nie powinno stanowić problemu. Wystarczyłoby kierować się herbarzem kawalerów Złotego Runa z domu Habsburskiego. Jednak poprawna identyfikacja postaci jest niemożliwa z uwagi na kilka istotnych szczegółów. Sam herb jest niezgodny z podstawowymi zasadami rządzącymi heraldyką. Stanowi on odbicie lustrzane hipotetycznie właściwie stworzonego herbu. Można to wytłumaczyć błędem rzemieślnika, który niepoprawnie przeniósł wizerunek na skórę. Także same pola herbu nie zostały wykonane z należytą starannością. Brak jest pewnych elementów, które powinny się były na nim znaleźć. Nawet samo Złote Runo zwrócone jest w niewłaściwą stronę. Możliwe, że kurdyban zostało obrócony, a oryginalna wersja jest obecnie ukryta na jego drugiej stronie, lub też pierwotne obicie uległo z czasem zniszczeniu, a nowe odtworzono wykorzystując pierwotne jako matrycę.
Spośród wszystkich kawalerów Orderu od momentu jego ustanowienia po dziś dzień, wizerunek herbu najpewniej można przyporządkować do członków rodu Habsburgów żyjących na przełomie XVI i XVII wieku. Wśród potencjalnych właścicieli omawianego herbu należy wymienić Karola V (1500-1558), Filipa II (1527-1598), Filipa III (1578-1621), Karola II (1661-1700), Baltazara Karola (1629-1646), Filipa IV (1605-1665), Karola (1607-1632, infanta Hiszpanii i Portugalii) oraz Karola (1590-1624, biskupa wrocławskiego).
Trudno wysnuć niepodważalną hipotezę, co do proweniencji kurdybanu oraz właściciela przedstawionego na nim herbu. Brak zachowania reguł heraldycznych jest ewidentnie wynikiem błędu rzemieślnika, artysty, który wykonał obicie kurdybanowe. Znając realia XVII wiecznej Nysy można pokusić się jednak o wysunięcie tezy. Spośród jednostek mogących być właścicielami omawianego herbu jedyną związaną z Nysą osobą był Karol Habsburg (biskup wrocławski), jednak jego barwy herbowe różnią się od tych uwiecznionych na kurdybanie. Należy się więc zastanowić skąd taki fotel mógłby się znaleźć w jego posiadaniu. Otóż Karol, pomimo że był związany z Nysą, miał duże koneksje z ówczesnym dworem hiszpańskim. W roku 1620 powołano go na urząd wicekróla Portugalii, którego nie zdążył jednak objąć, gdyż zmarł w drodze do Madrytu w 1624 roku. Rzeczone obicie mogło przywędrować do Nysy jako dar wraz z nominacją, i co wielce prawdopodobne, przedstawia barwy króla, który go nominował, czyli Filipa IV Habsburga. Można by więc określić czas powstania kurdybanu na drugie dziesięciolecie XVII wieku.
