Logo

Muzeum Powiatowe w Nysie

48-300 Nysa, ul. Biskupa Jarosława 11, tel. 77 433 20 83, 77 435 50 10

O wystawie


Powiększenie
Powiększenie
Powiększenie
Powiększenie

"Na każdy dzień". Fotografie Tadeusza Parceja

Wystawa czynna: 6.03.2021 - 12.05.2021
Kurator wystawy: Edward Hałajko
Wernisaż: Fotorelacja
Czy czarno-białe może być barwne?
Dla znających dotychczasową twórczość tego artysty dzisiejsza wystawa jest do pewnego stopnia zaskoczeniem. Ale tylko do pewnego stopnia, ponieważ oglądając wystawę prac Tadeusza Parceja widzimy wprawdzie efekty artystycznie nowe, ale teren poszukiwań i – by rzec górnolotnie – aksjologia są niezmienne. Dlatego nie straciła na aktualności opinia towarzysząca jednej z wcześniejszych wystaw tego opolskiego fotografika: „To, co stare, ułomne, nadwątlone zębem czasu, nie jest dla Parceja okazją do fotograficznego "znęcania się" nad obiektem, turpistycznego zachwytu tym, co dawno przestało być gładkie, błyszczące, banalnie ładne. Parcej - mistrz fotograficznego detalu dostrzega temat tam, gdzie fotograf goniący za efektowną atrakcyjnością widzi co najwyżej ponury dowód zaniedbań, resztki wymagające remontu, domagające się wyburzenia lub naprawy, bezużyteczne szczątki zmagań z czasem.”
Parcej, choć przemierzył już kawał świata i pewnie na prywatny użytek nie unikał tzw. pamiątkowych ujęć do rodzinnego albumu, to jednak naciskając migawkę aparatu w artystycznym celu – unikał turystycznego banału i miejsc do cna zadeptanych wycieczkowiczami obwieszonymi sprzętem fotograficznym. To przecież z zapuszczonych dziś, trochę omijanych przez cywilizację wiosek i przysiółków na terenach dawnych kresów wschodnich Rzeczypospolitej, a dziś przynależnych Ukrainie, przywoził Parcej olśniewającej urody zdjęcia starych cmentarzy z krzyżami rzymsko-katolickimi i prawosławnymi, rozpadających się szop i resztek płotów nie mających teraz czego ogradzać, odchodzące w niepamięć i zatracenie ślady po Polakach zamieszkujących kiedyś te tereny. To także strony rodzinne przodków Parceja, jego rodziców po II wojnie światowej przygnał stamtąd do opolskiego Tarnowca pod Brzegiem jałtański wyrok.
Dla oglądającego fotograficzny akt kobiecy nie powinno mieć znaczenia nazwisko modelki. Na wystawie prac Tadeusza Parceja też chyba nie powinniśmy dociekać, jakiż to kawałek materialnej rzeczywistości pozował artyście do tych efektownych, warsztatowo dojrzałych, abstrakcyjnych kompozycji. I wierzyć się nie chce, że te kunsztowne, wyrafinowane układanki linii, półcieni, plam, to sfotografowany przez Parceja kawałek zabrudzonego dachu wiejskiego przystanku autobusowego czy pęknięta szyba. Jakby fotografujący podglądał pozornie martwe przedmioty w czasie ich – ukrytej przed ludzkim okiem – działalności artystycznej w zakresie sztuk wizualnych. A jeśli trafiają się Parcejowi „modelki” z lepszego, mniej prowincjonalnego świata, to – jak w przypadku berlińskiego pomnika – patrzymy na obiekt z perspektywy mrówki, dla której (widziana z wysokości ludzkiego oka) prawie gładka faktura rzeźby jawi się jako tor przeszkód, pełen wypukłości i wgłębień, a dla nas jest to jakby odkrywanie nowej rzeźby we fragmencie rzeźby już istniejącej.
Zgodnie z naoczną prawdą można powiedzieć tak: nyska wystawa fotogramów Tadeusza Parceja zawiera prace kolorowe, choć czarno-białe. Bo przecież czerń i biel to też kolory! Ale nie tylko dlatego fotografia czarno-biała, uzupełniona mieszanką czerni z bielą, czyli szarością, może zasłużyć na miano barwnej. Chociaż Słownik Języka Polskiego mówi stanowcze NIE, bo wg słownikowej definicji „barwny” to „mający jakiś kolor (z wyjątkiem czarnego lub białego)”. Na szczęście ten sam słownik dopuszcza też znaczenie przenośne słowa „barwny”, czyli „urozmaicony, ciekawy, efektowny”. I w tym sensie czarno-białe fotogramy Tadeusza Parceja są bardzo barwne.
Marian Buchowski

Tadeusz Parcej
Fotograf.
Urodzony w 1962 roku w Tarnowcu.
Absolwent PSKOiB w Opolu
Mieszka i pracuje w Opolu. Autor wystaw indywidualnych i zbiorowych. Współpracował z wydawnictwami, prasą, teatrem, galeriami. Obecnie w redakcji pisma "Indeks" Uniwersytetu Opolskiego.

1992 – Odbite w … – Wrocław
1996 – Sceny aktorskie – Opole, Brzeg
1996 – Moje spojrzenie – Opole, Wrocław, Oborniki Śląskie
1996 – Dziedzictwo – Opole
2002 – Dziedzictwo II – Opole, Oborniki Śląskie, Brzeg
2002 – Dzisiejsza Polska. Województwo opolskie (w. zbiorowa) – Kopenhaga (Dania)
2003 – Opole dziś (w. zbiorowa) – Poczdam (Niemcy)
2007 – Kościoły drewniane Opolszczyzny - Opole
2008 – Zimowy las sztuki (w. zbiorowa) – Opole
2009 – Album rodzinny. Wrócić do Malmö – Opole
2011 – Album rodzinny. Wrócić do Malmö – Oborniki Śląskie
2012 – W drodze – Opole
2014 – W drodze – Alytus (Litwa)
2015 – Album rodzinny. Wrócić do Malmö – Alytus (Litwa)
2016 – Kościoły drewniane Opolszczyzny – Nysa
2016 – Na każdy dzień – Opole
2018 – Sztuka nas łączy – Krnow (Czechy), Prudnik
2019 – Na każdy dzień – Oborniki Śląskie
 Jeśli chcesz zobaczyć więcej fotografii z wystawy Tadeusza Parceja kliknij tutaj