Logo

Muzeum Powiatowe w Nysie

48-300 Nysa, ul. Biskupa Jarosława 11, tel. 77 433 20 83, 77 435 50 10

Dwór w Cieszanowicach


Powiększenie

 W kolejnej odsłonie archiwalnych zdjęć prezentujemy fotografię wykonaną przez Mariana Korneckiego, datowaną na lata 1960-1962, ukazującą fragment dworu w Cieszanowicach, wsi leżącej w gminie Kamiennik. Na terenie Cieszanowic istniał gród już we wczesnym średniowieczu, datowany na X-XII w. Grodzisko zlokalizowane było na wzgórzu, otoczone wałem i fosą. Być może służyło jako gród refugialny, który miał dawać okolicznej ludności schronienie w razie napaści.
W źródłach pisanych miejscowość pojawia się w 1315 r. pod nazwą „Zetschonis villa”, a w roku 1374 r. pod nazwą „Czeschnindorf”, jako jedna z wiosek lokowanych na prawie polskim (iure polonico), z których biskupi wrocławscy pobierali dziesięcinę.
Inicjatorem budowy obecnego dworu i właścicielem dóbr cieszanowickich ok. 1730 roku był Michael von Medern. Pod koniec XVIII wieku majątek trafił do rodziny Karola Wilhelma Gumprechta. Kolejnymi właścicielami byli hrabia Karol von Pfiel (1806), a następnie radca prawny August Hahnel. W 1912 r., olbrzymie dobra rozciągające się na obszarze 379 ha, należały do Elżbiety von Friedenthal Falkenhaufen z Bielau (Biała Nyska).

Dwór powstał w 1. poł. XVIII wieku jako centrum zespołu, składającego się z oficyny mieszkalnej, parku i folwarku. Wzniesiony został na planie prostokąta z wyciętym narożnikiem północno-zachodnim. Pierwotnie pokryty był wysokim dachem mansardowym z barokowymi lukarnami. Posiadała bogatą dekorację architektoniczną w postaci gzymsów, uszatych obramień otworów okiennych oraz płycin między oknami. Niestety, w połowie lat 80. XX wieku wybuchł pożar, w wyniku którego spłonął dach oraz stropy pierwszego piętra i częściowo parteru. Dodatkowo podczas prac remontowych odtynkowano elewację, pozbawiając dwór oryginalnej barokowej dekoracji. Budynek utracił większość cennych detali. Zachował się jedynie pilastrowy portal wejściowy. Obecnie rezydencja, pokryta prowizorycznym dachem, jest w bardzo złym stanie technicznym.
Znacznie lepiej prezentują się będące w pobliżu zabudowania gospodarcze oraz oficyna mieszkalna, pochodząca z 1. poł. XIX wieku. Ocalał także ośmioboczny pawilon ogrodowy, tzw. „Świątynia Dumania” (z ok. 1750 roku) usytuowany w rozległym parku założonym w stylu angielskim.

Po II wojnie światowej folwark użytkowany był przez Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych w Nieradowicach. Od 2009 roku jest własnością prywatną.
Oprac. Ewelina Kucia