Logo

Muzeum Powiatowe w Nysie

48-300 Nysa, ul. Biskupa Jarosława 11, tel. 77 433 20 83, 77 435 50 10

Grafika


Powiększenie
Powiększenie
Powiększenie

Zbiory graficzne


Ekspozycja muzealiów prezentowanych na wystawach stałych Muzeum Powiatowego w Nysie, choć niezwykle bogata w przykłady malarstwa, rzeźby, mebli czy rzemiosła artystycznego, a także w zbiory archeologiczne, nie odzwierciedla w pełni zasobów muzeum. Jednymi z bardziej cennych, a jednocześnie niewidocznych dla zwiedzających są kolekcje grafiki i starodruków. Z uwagi na warunki przechowania i zabezpieczenia wrażliwych na czynniki zewnętrzne muzealiów, muszą one być składowane w najbardziej optymalnym dla nich miejscu – w magazynie muzealnym. Zbiór grafik Muzeum Powiatowego w Nysie liczy około 2500 sztuk, starodruki natomiast liczą 140 sztuk.

Kolekcja rycin jest niezwykle różnorodna, składają się na nią sceny rodzajowe (A. de St. Aubin, A. J. Duclos, Koncert, Paryż 1774 r.), sceny o tematyce religijnej (liczne przykłady scen pasyjnych i maryjnych, m. in. C. de Passe, Madonna z Dzieciątkiem i Janem Chrzcicielem, ok. 1650, Rzym), mitologicznej (S. Savery, F. Cleyn, Metamorfozy Owidiusza, 35 miedziorytów, Oxfort, 1632 r.), batalistycznej (S. Furck, Zdobycie San Salvador, Frankfurt, ok. 1650 r.), alegorycznej (J. Rotenhammer, J. Haid, Personifikacja Geometrii, Augsburg ok. 1750 r.), pejzaży (C. G. le Lorraine, Ch. Haldenwang, Poranek, Paryż, 1822 r.), portrety (J. Falck, Portret Łukasza Opalińskiego, Gdańsk, 1653 r.), wizerunki władców (A. Lesser, H. Aschenbrenner, Wizerunki królów polskich, Warszawa, 1861 r.), mapy (Atlas świata, 41 map - miedziorytów kolorowanych, Norymberga, XVIII w.; D. F. Sotzmann, Mapa z okresu wojen dynastycznych – Bawarskich, Berlin, 1795 r.), plany i widoki miast (C. Buno, C. Merian, Widok miasta Einbeck, Frankfurt, 1654 r., F. B. Werner, Widoki miast, Śląsk, Norymberga, 1738 r.), studia anatomiczne (B. Genga, Ch. Errard, F. Androit, Anatomia per uso et intelligenza del disegno…, Rzym, 1691 r.), projekty scenograficzne (K. F. Schinkel, F. Dietrich, Jügel, Projekty do oper Cortez, Zaczarowany flet, Alceste…, Poczdam, Berlin 1832), a nawet kartki z życzeniami noworocznymi czy z okazji przyjęcia Chrztu Świętego. Najcenniejszą grafiką jest miedzioryt Melancholia Albrechta Dürera z 1514 r.

W zasobach muzealnych znajdują się także grafiki oscylujące wobec wybranego tematu. Jednymi z bardziej interesujących są grafiki dotyczące Napoleona Bonaparte, są to zarówno podniosłe sceny batalistyczne (Napoleon po skończonej bitwie, Niemcy, 1850 r.), jak i satyryczne karykatury cesarza (Napoleon i kozak, Niemcy, 1813 r.). Inny ciekawy cykl stanowią ryciny ukazujące dzieła największych mistrzów malarstwa od renesansu po klasycyzm (R. Santi, E. Eichens, Wizja Ezechiela, Berlin, ok. 1841 r.) czy seria grafik ukazujących codziennie życie Paryża pierwszej połowy XVIII w. (E. Bouchardon, A. C. P. de Tubieres, hrabia de Caylus, (…) Cris de Paris, Paryż, 1737-1746). Muzeum posiada także kilka wydawnictw albumowych, między innymi widoki zawarte w Albumie widoków historycznych Polski poświęconym Rodakom zrysowany z natury przez Napoleona Ordę, przestawiający miejsca historyczne od początku chrześcijaństwa w Polsce (…),Warszawa, 1873-1883 r.

Na szczególną uwagę zasługują ryciny, które są bezpośrednio związane z historią miasta i okolic. Zbiór ten staraniami Muzeum Powiatowego w Nysie jest sukcesywnie powiększany zarówno przez zakupy, jak również dzięki donatorom. Na bogatą kolekcję składają się między innymi: drzeworyt z panoramą Nysy z Kroniki świata (Liber Chronicarum), tak zwanej „małej kroniki świata”, wydanej w Augsburgu w 1497 r. wzorowany na przedstawieniu miasta z pierwszego wydania Kroniki świata Hartmanna Schedla. Panorama Nysy i panorama Legnicy (jedna rycina) z albumu Civitas Orbis Terrarum, G. Braun, F. Hogenberg, Kolonia 1617; M. Merian, Panorama Nysy z XVII w., Frankfurt 1650 r.; F. Hulsius, Panorama Nysy z XVII w., Frankfurt nad Menem, 1632 r.; F. B. Werner, Panorama Nysy, Śląsk, 1. połowa XVIII w.; M. Helwig, M. Merian, Silesia Ducatus a Martino Helwigio Nisseni descriptus, Frankfurt nad Menem, 1650 r.; K. Würbs, E. Höfer, Rynek w Nysie, 1830-1850; A. Hindorf, Sztab pruski na polach przed Nysą, Śląsk, ok. 1850 r.; G. Hayer, Widok Nysy z 1596 r., Wrocław, Nysa 1880 r.; J. Schmidt, G. B. Probst, Panorama Nysy z XVIII w., Augsburg XVIII w.; J. P. Wolffs, Panorama Nysy, XVIII w.; Mapa Śląska Opolskiego jako księstwa, Norymberga 1736 r. W zbiorach znajdują się także ryciny ukazujące najważniejsze fragmenty zabudowy miejskiej jak Dom Starej Wagi, Wieża Wrocławska, Piękna Studnia czy widoki kościołów. Ponadto Muzeum Powiatowe w Nysie posiada pełen zbiór planów i projektów S. Kramarczyka dotyczący powojennej odbudowy miasta.

Odrębną kolekcję tworzy bardzo dobra grafika współczesna takich twórców jak: M. Nyczka, W. Kuntz, L. Mianowski, K. Miodońska, K. Srzednicki, K. Wróblewska, S. i M. Wejman, S. Wójtowicz, F. Pikuła, H. Jarczyk, M. Kamińska, P. Steller i innych. 
Oprac. Ewelina Kwiatkowska