Logo

Muzeum Powiatowe w Nysie

48-300 Nysa, ul. Biskupa Jarosława 11, tel. 77 433 20 83, 77 435 50 10

Czerwiec


Powiększenie
Powiększenie
Powiększenie

Madonna na kuli ziemskiej - Immaculata 


Czas powstania: XVII/XVIII w.
Autor: prawdopodobnie szkoła hiszpańska
Wymiary: wysokość - 100 cm, szerokość - 52 cm, głębokość - ok. 50 cm
Materiał i technika: rzeźba drewniana, polichromowana, srebrzona, oczy Madonny i putt wykonane ze szkła białego, kula ziemska oklejona mapą wykonaną na papierze

Pełnoplastyczna rzeźba, wykończona w całości polichromią ze srebrzonym półksiężycem. Posiada wiele interesujących rozwiązań technologicznych oraz precyzyjny sposób opracowania bryły rzeźbiarskiej. Elementy anatomiczne takie jak dłonie, stopy i uszy wyrzeźbione zostały bardzo realistycznie. Oczy Maryi, putt oraz smoka zostały wykonane z białego szkła w postaci szklanych kulek. W rzeźbie smoka zostały one umieszczone od lica w wyrzeźbionych otworach, natomiast w pozostałych przypadkach partie głowy zostały wydrążone, a gałki oczne zamontowane są od wewnątrz. Kula ziemska, na której przyklęka Madonna, w całości pokryta jest mapą wykonaną przez francuskich kartografów, z przedstawieniem Hiszpanii jako świata.

Wizerunek Immaculaty (Niepokalanie Poczętej) rozpropagowali w całej Europie malarze hiszpańscy: przede wszystkim Bartolomé Estéban Murillo, a także Jusepe de Ribera i Francisco de Zurbarán. Maryję malowano bez Dzieciątka, z dłońmi złożonymi do modlitwy, stojącą w blasku, adorowaną przez anioły, z wężem pod stopami - jako nową Ewę. Największą popularność zyskał murillowski typ ikonograficzny - Madonna przedstawiona jako młoda dziewczyna o nieskazitelnych rysach, z aniołami, na kuli ziemskiej i z sierpem księżyca, którego rogi skierowane są ku dołowi. Taki właśnie typ Immaculaty idealnej reprezentuje rzeźba.

Pierwotnie dzieło to stanowić mogło wyposażenie kościoła jako rzeźba ołtarzowa. Przekazane zostało do nyskiego muzeum przez hrabiego Maxa Pinkusa, przemysłowca i mecenasa sztuki z Prudnika, w pierwszej połowie XX wieku. W 1997 roku, podczas powodzi, rzeźba uległa znacznemu zawilgoceniu, co doprowadziło do odspojenia się polichromii, szczególnie w dolnych jej partiach. W latach 2008–2009 wykonana została pełna konserwacja estetyczna, dzięki czemu rzeźba mogła znaleźć swoje miejsce na ekspozycji stałej.
Rzeźba "Madonna na kuli ziemskiej" została wybrana przez internautów "Obiektem roku 2009"

oprac. Katarzyna Rzepecka